Afgelopen dinsdag was ik in Etten-Leur om daar de Katholieke Scholengemeenschap te bezoeken. Het is een moderne school waar Mavo, Havo en VWO wordt gegeven aan zo'n 2300 leerlingen door 180 personeelsleden. Zij zijn sinds 2018 Showcaseschool geworden en waren zo vriendelijk om hun deuren voor ons open te zetten.
We werden welkom geheten door Kasper Bodegom (docent biologie) en Mischa Scholten (docent Duits). Zij zijn beiden MIE experts en zijn gedeeltelijk vrij geroosterd om handen en voeten te geven aan het innovatietraject binnen school. Dat is nog wel een beste klus met 180 verschillende medewerkers! Ze komen van ver: Leon Geers (conrector bedrijfsvoering) vertelde dat toen hij 11 jaar geleden binnenkwam er nog geen gebruik werd gemaakt van de e-mail. Alles ging nog op papier, al dan niet handgeschreven. Mooi om te zien hoe de school dan in relatief korte tijd sprongen gemaakt heeft en zelfs een Showcase school is geworden.
We hebben een rondleiding door de school gekregen. De school is voor leerlingen kleinschalig georganiseerd. Leerlingen uit hetzelfde jaar brengen hun lesdagen door in een leshuis met eigen faciliteiten en aanspreekpunten. De brugklassers hebben zelfs een eigen nieuw gebouw. Dit gebouw is gevestigd op het terrein van het hoofdgebouw. Ieder leshuis heeft een eigen conciërge, een aparte ingang en garderobe, een kantine, schoolplein en fietsenstalling. Voor de leerling is het leshuis zijn of haar eigen kleine school. Daardoor voelde de school niet zo massaal, alhoewel het bij een leswisseling natuurlijk wel ineens berendruk werd! ;)
Ik dacht dat Showcasescholen per definitie ook met Microsoft devices werkten, want dat had ik gezien in Deventer bij KSE Rivierenwijk. Dat blijkt dus niet het geval te zijn. Sterker nog: niet alle jaargroepen hebben een eigen device waar ze op werken. Vanaf schooljaar 2018-2019 maken brugklasleerlingen en leerlingen in vwo-4 gebruik van een persoonlijke laptop. Het jaar daarop wordt er weer een leerjaar bijgevoegd en zo 'groeit het verder de school in'.
Bij KSE zijn ze hard bezig om hun onderwijs te transformeren en technologie te integreren in hun klaslokalen, gebouw en lessen. Iedereen (gelijk) mee krijgen in dit proces is geen haalbare kaart. Op dit moment zijn ongeveer 40-50 docenten enthousiast over de inzet van digitale middelen in de lessen. De een werkt uitsluitend in boeken, een ander met een digitale methode. De een mailt en slaat bestanden op op de server, de ander communiceert via Teams en OneNote. Zelfs binnen een sectie kan hier verschil inzetten. Is dit ideaal? Nee, maar van bovenaf opleggen heeft in dit soort gevallen weinig zin. Mensen moeten zelf de voordelen in gaan zien van een andere manier van werken/communiceren, anders gaan ze het zich niet eigen maken. De gedachtegang is dat in de loop van de tijd bepaalde zaken verdwijnen (zoals postvakken) en de groep die mee wil in de transformatie gestaag groeit. De personeelskamer heeft wel een transformatie ondergaan: niet meer de gebruikelijke 'treinopstelling' tafels en stoelen. Er zijn verschillende soorten zitjes gekomen (hoog, laag en traditionele tafels en stoelen), Wifi op alle plekken, ook in de tuin waar je op mooie dagen een fijne werkplek kunt vinden. De vaste werkplekken zijn (bijna allemaal) verdwenen, dus overal de gelegenheid om te 'flexwerken'.
Ze zijn nog volop in ontwikkeling, maar er viel al veel te zien! Ze maken gebruik van VR brillen, NOA, 3D printer, Arduino, Minecraft for Education en zoals gezegd Teams, OneNote en andere digitale tools. Ze zijn bezig om van sience naar STEM (Science Technolgy Engineering Mathematics) over te gaan. De 3D printer wordt ingezet, ook handig voor leerlingen die motorisch niet zo sterk zijn. Die mogen dan b.v. bij houtbewerking de opdracht 3D ontwerpen en uitprinten. Zelfs gebouwen vanuit Minecraft zijn printbaar! Hoe cool is dat?! Wat dacht je van een opdracht om een ontwerp te maken voor een drone om een kop koffie te laten bezorgen? De toets bestaat uit het opstijgen en landen van de ene naar de andere tafel. Er worden regelmatig avonden georganiseerd om aan de docenten de mogelijkheden te laten zien en ervaringen uit te wisselen.
We mochten 2 lessen bijwonen, dus ik heb helaas niet alles kunnen zien. Ik heb gekozen voor een les Frans waarbij NOA werd ingezet. NOA had ik wel eens in het echt ontmoet en was op de hoogte van zijn rap en danskwaliteiten, maar tijdens een les had ik hem nog niet eerder in actie gezien.
Met NAO heb je eigenlijk een assistent in de klas die precies doet wat jij hem hebt opgedragen. NOA opende de les met een korte terugblik en de opdracht van vandaag: "we gaan iets doen met de trappen van vergelijking".
NAO vraagt wie er naar voren kan komen om de trappen van vergelijking op het bord te schrijven. Ben je klaar? Dan raak je zijn hoofd aan en vertelt hij de volgende opdracht. Ondertussen staat de docent achter in de klas en heeft tijd om daar waar nodig contact te maken met leerlingen. De (Nederlandse) zinnen komen op het bord in de stellende trap, vergrotende trap en overtreffende trap. Daarna worden de zinnen vertaald in het Frans waarbij de docent NOA aanvult door te vragen aan de klas of zij denken dat de betreffende leerling het wel goed hebben opgeschreven. NOA maakt complimenten, geeft applaus, doet een dansje en maakt ook grapjes: "Meneertje Roks gaat nu de zinnen in het meervoud zetten. Als hij gaat klungelen mogen jullie hem uitlachen."
Daarna maken de leerlingen een soortgelijke oefening op papier. Op het bord staat het werkblad en 3 leerlingen mogen om beurten hun antwoorden invullen en kijkt de docent het na. De les werd afgesloten met Quizlet.com. Het huiswerk (vocabulaire) werd op die manier overhoord. Er is dan direct een andere dynamiek in de klas. Alle leerlingen gingen staan en liepen naar elkaars team toe. Op het bord zie je de scores verschijnen. Deze manier van overhoren vraagt wel echt om teamwerk, meer dan bij Kahoot. Die ga ik zeker uitproberen!
Natuurlijk ziet niet iedere les er zo uit. De docent gaf aan NAO ongeveer 1 keer per 5 lessen in te zetten. Een voordeel: elke les die je hebt gemaakt kan je iedere jaar weer inzetten en delen met je collega's. Dat geldt ook voor de Quizlets. Dan hoef je niet iedere keer zelf het wiel uit te vinden.
Daarna ben ik bij (weer) een Franse les geweest waarbij de VR brillen werden ingezet. De leerlingen mochten liezen: of (extra) oefeningen maken in het werkboek of met de VR bril een 360 graden filmpje op YouTube bekijken over Frankrijk. Er zijn nog niet heel veel bruikbare filmpjes online te vinden en de meeste filmpjes zijn voorzien van Engelse audio. De leerlingen waren wel enthousiast. Niet iedereen trouwens, want er zijn ook leerlingen die misselijk worden wanneer ze door de bril kijken. Die kozen voor het werkboek. Zoals het in deze les werd ingezet was het een leuke variatie in de les, een beetje als een beloning. Dat kan motiverend werken en het geeft je de gelegenheid om eens in een andere setting met leerlingen te praten. De docent vertelde dat ze vaak nog druk was met het werkend krijgen van de VR brillen en het van en naar het lokaal vervoeren van de brillen is een extra bijkomstigheid. Dat begrijp ik heel goed en alle begin is lastig. Des te meer respect heb ik voor deze docent die een eerlijke inkijk geeft in hoe het ervoor staat in haar les. Ze gaf aan: "De brillen zijn er, dus dan is het zonde wanneer je er niets mee doet." En dat is altijd nog beter dan helemaal niks doen met de beschikbare technologie. En vanaf hier kan het alleen maar gaan groeien. Zeker wanneer je de begeleiding krijgt van 2 MIE experts zoals Mischa en Kasper!
Zo vaak kom ik niet op een Voortgezet Onderwijsschool, dus dit was een hele mooie inkijk hoe technologie wordt ingepast in de lessen en hoe dat werkt binnen zo'n grote groep. Respect en begrip hebben voor elkaar is dan een groot goed, want een ieder bekijkt het toch vanuit zijn/haar perspectief. Ik ben benieuwd hoe de ontwikkelingen doorgaan wanneer de devices de school ingroeien.
Kasper, Mischa en Leon: Nogmaals bedankt voor jullie hartelijke ontvangst binnen KSE. Wanneer jullie ons kunnen gebruiken voor een inspiratiesessie of op een andere manier dan horen we het natuurlijk ook graag!
