Afgelopen woensdag was ik uitgenodigd bij de brede zorgschool de Cambier in Tiel. Tijdens een inspiratiesessie voor directeuren die ik samen met de onderwijsadviseur Petra van de Spek op het hoofdkantoor had gegeven sprak ik Christel van de Kolk. We raakten aan de praat over onze doelgroep en de ontwikkelingen die gaande zijn in onze maatschappij. Ik was blij verrast toen Christel contact met me opnam. In een voorbespreking met Christel en Theo (de bovenschools ICT-er) kwam naar voren dat Teams (nog) geen optie is binnen Punt Speciaal, dus die heb ik geschrapt uit mijn sessie. De vraag was om de noodzaak van innovatie binnen het onderwijs te laten zien en te inspireren met de mogelijkheden binnen Office365 en andere tooltjes. En dan vooral om ze te laten ervaren hoe het werkt en na te laten denken over de inzet in de klas. Want je kan er wel leuk over vertellen, maar wanneer je zelf geen tijd hebt om het uit te proberen of geen idee hebt waar je het voor kan inzetten ga je er waarschijnlijk niet mee werken.
Want de ontwikkelingen gaan de laatste tijd snel in onze samenleving. In onderstaande tijdlijnen zie je een mooi overzicht.
Zo'n 145 jaar geleden waren we nog aan het strijden om kinderarbeid af te schaffen. Vanaf 1900 kregen kinderen het recht op onderwijs en leerde ieder kind lezen, schrijven en rekenen. 'Lezen is weten 'is een veelgehoord motto, onderwijzers brengen hun kennis over op de kinderen. Kerndoelen werden geformuleerd en methodes werden ontwikkeld om de kennisoverdracht zo efficiënt mogelijk over te brengen op de jongere generatie.Tot aan de jaren '90 hadden de eerste en tweede revolutie geen echte invloed op het onderwijs. Wel op de arbeidsmarkt, want zoals met elke verandering gaat dit gepaard met winst en verlies. Op het moment dat het internet komt zie je de veranderingen versnellen. Op dit moment spreken we van de 4e industriële revolutie waarbij samenwerking tussen mens en Kunstmatige Intelligentie een grote rol speelt. Maar wat betekent dit voor het onderwijs? Wanneer Kunstmatige Intelligentie op veel gebieden slimmer is of wordt dan de mens en kennis bij wijze van op te zoeken is met 1 druk op de knop, moeten wij dan nog wel gaan voor kennisoverdracht (toetsen)?
Wanneer je werkt in het onderwijs is er veel dat je moet kunnen. Behalve 'op maat' lesgeven en het aanleren van goed gedrag komen er nog meer taken bij: nakijken, voorbereiden, administratie, handelingsplannen, huisbezoeken, contacten met ouders/externen, registraties in diverse systemen, vergaderen, studiedagen, ouderavonden, rapporten, je professionaliseren, afijn te veel om op te noemen.
En dan hebben we het nog niet eens gehad over het vernieuwen van je onderwijs. Je zou toch bijna vergeten dat de wereld om ons heen hard aan het veranderen is en de toekomst allang niet meer hetzelfde eruit ziet als een aantal jaren geleden. Naar schatting 65% van de basisschoolleerlingen van vandaag zullen later gaan werken in beroepen die nu nog niet bestaan. Tegelijkertijd leiden we nu duizenden leerlingen op voor banen die in de nabije toekomst zullen verdwijnen door automatisering. Wat betekent dat voor deze generatie kinderen en het onderwijs dat zij krijgen? En wat betekent dit voor kinderen die naar het (voortgezet) speciaal onderwijs gaan? Deze vraag heb ik gesteld via mentimeter.com Het leverde een interessante discussie op:
Binnen het Office365 pakket zitten een aantal hele mooie ondersteunende leermiddelen, zo heb ik laatst al een geblogd over 'de insluitende lezer' en Office Lens. Maar kinderen die naar het (V)SO gaan hebben vaak meerdere beperkingen. Best een uitdaging om hiervoor een inspiratiesessie op maat te maken. Met de doelgroep voor ogen ben ik gaan nadenken welke tooltjes geschikt zijn. Niet iedere leerling zal in staat zijn om achter de computer iets te maken, dus moest ik een beetje ‘out of the box’ denken. Of te wel differentiëren en dat heb ik gelukkig wel geleerd na zoveel jaar lesgeven op het speciaal basisonderwijs.
Veel kinderen hebben een laag niveau. Lezen en schrijven en fijne motoriek kan dus een probleem zijn. Hier biedt de insluitende lezer en Office Lens dus oplossingen. Op de Cambier hebben ze een aantal iPads aangeschaft wat mogelijkheden biedt. Door gebruik te maken van QR codes kunnen ze zonder verdere handelingen te verrichten bij een (instructie)filmpje komen of een website. Maar je kunt ook een filmpje maken van een leerling die iets vertelt over zijn/haar tekening (of waarop te zien is hoe de de leerling aan het werk is als praten geen optie is) en die toevoegen aan de tekening. Zo zou je een tentoonstelling kunnen organiseren door de hele school. Met behulp van 'Flipgrid' kunnen kinderen van ieder niveau iets inleveren (met hulp van thuis) wanneer ze bijvoorbeeld hun (slaap)kamer of huisdier laten zien als huiswerkopdracht. Ik zie de hoofden al wanneer ze zichzelf terugzien op het digibord en even helemaal in de hoofdrol staan. :) Tevens heb ik 'Skype in the Classroom' laten zien en de nieuwe functionaliteiten in Powerpoint.
Van iedere tool had ik een opdrachtkaart gemaakt waarmee ze een half uur aan de slag konden. Het was mooi om te zien dat iedereen een keuze kon maken en dat iedereen ging experimenteren met elkaar. Ieder op zijn/haar eigen niveau. Sommigen hadden de 'insluitende lezer' op diverse plekken ontdekt en de Office Lens app op hun telefoon gezet. We hebben een Powerpoint gezien met de 'morphingfunctie' en een filmpje omgezet in een QR code. We hebben de ideeën voor 'Flipgrid' en 'Skype in the Classroom' gedeeld op 'Flipgrid'. Zo hebben ze gelijk kunnen ervaren hoe makkelijk 'Flipgrid' werkt.
Ik hoop dat ik door deze inspiratiesessie te geven een aanzet heb mogen geven tot innoveren van het onderwijs op de Cambier. Wie weet waar het allemaal naar toe mag leiden? Zien leerlingen elkaar binnenkort op 'Flipgrid' terug in de klas? Maken ze kennis met een andere klas ergens in het land of ter wereld op 'Skype in the Classroom'? Of gaat een leerling zelfstandig aan de slag met een iPad en een QR code naar zijn lievelingsverhaal ingesproken door zijn juf/meneer?
Het begint met enthousiaste leerkrachten en een directeur die achter innovatie staat. En dat zit in jullie geval wel goed volgens mij!
Nogmaals bedankt voor de uitnodiging en de mooie bloemen!